Tầm xuân nở muộn

Buổi sáng, Xuân có thói quen ra biển từ sớm, rất sớm. Khi chỉ có một mình chị đối mặt với biển, thầm thì kể chuyện xa xưa…cái thời chị yêu anh vụng dại, mối tình nông nổi đã đi qua. Cái thời chị tập tễnh viết cho anh bài thơ đầu tiên, khi chị đứng trước biển như bây giờ:

Đã bao giờ đứng trước biển mùa đông?
Anh cảm nhận sự cô đơn của cát
Sóng vô tâm, còn nắng thì quá nhạt,
Dã tràng xe đến bao giờ mới lấp được biển sâu…?

Nhiều năm đi qua. Thời gian đã đi qua, kỉ niệm đã đi qua. Và tuổi trẻ nông nổi của chị cũng đã đi qua. Nhưng mỗi sáng, khi đứng trước biển, chị lại thầm thì đọc cho biển nghe bài thơ ấy. Đó là thời khắc duy nhất trong ngày chị được sống thật với mình, với thế giới riêng của mình. Nhà chị, năm mạng người chen nhau vào căn hộ 18m2, tít trên tầng 5. Chị làm gì cũng bị người này nhòm, người kia ngó. Đôi khi thèm được khóc mà chị cũng phải nén mình lại. Chị sợ cái ngấm nguýt của đứa em dâu, cái nhìn trĩu nặng lo âu của mẹ và cái thở dài sườn sượt của cha. 28 tuổi, chị vẫn sống lặng lẽ, không chơi bời, không sinh nhật. Chị lầm lũi đi về tránh cái nhìn ái ngại của mẹ. Những cái nhìn thoáng một tia khó hiểu. Cũng phải thôi, chị xinh và có duyên,có công ăn việc làm ổn định – giáo viên giỏi của trường điểm- vậy mà….Nhưng không ai hiểu được chị. Mối tình đầu đi qua đã để lại vết khắc khá sâu trong trái tim chị mà chưa có ai đủ sức lấp đầy. Chị vẫn lên lớp, giảng cho học sinh về sự thiêng liêng của tình yêu. Về niềm tin trong cuộc sống mà chính chị lại thảng thốt giật mình như người bị đánh cắp niềm tin…
Ngày ấy, vừa bước qua tuổi 20, là sinh viên năm thứ 2 nhưng Xuân còn hồn nhiên và vô tư lắm. Chị được “tôn” là hoa khôi với nụ cười rạng rỡ. Chưa một lần trái tim lạc nhịp trước bao người con trai tình nguyện trồng cây si trước cửa nhà chị. Nhưng lần đầu tiên gặp anh trên bãi biển  buổi sáng sớm năm ấy khi chị đi dạo một mình và anh cũng thế - người đàn ông cao to, ánh mắt cương nghị và chị thảng mình vào đôi mắt ấy. Đôi mắt nâu thăm thẳm, nâu như chưa từng nâu như thế bao giờ. Chị mở to đôi mắt đen láy nhìn anh rất lâu. Như bị anh cuốn vào đôi mắt ấy. Và rồi chị yêu anh với tất cả niềm tin, sự khờ dại của mối tình đầu. Chị tin yêu anh tuyệt đối, người đàn ông có đôi mắt nâu kì lạ ấy. Để rồi gần như quỵ ngã khi phát hiện ra bị lừa dối. Anh biện bạch rằng anh đã nhầm lẫn sự say mê và tình yêu với chị. Anh nói nhiều nhưng dường như chị không nghe thấy gì cả. Chị ngồi im bất động, mắt ráo hoảnh và trái tim như đã đóng băng không cảm xúc. Chị hờ hững và lạnh nhạt nhìn thẳng vào mắt anh, anh lúng túng cúi mặt. Rất lâu, anh đứng lên, đặt tay lên vai chị, nói rất nhỏ “Đừng tin vào cái gì quá nhiều, em ạ” – Chị muốn hét vào mặt anh, nhưng rồi lại lạnh lùng nhìn anh bước đi. Phía trước có một người con gái đang chờ anh với nụ cười rạng rỡ, nụ cười mà chị đã từng có cho anh. Chị nuốt nước mắt vào tim tự thương thân mình mềm yếu, ngu ngơ….
Chị trở thành một con người khác hẳn sau lần đó. Chị ít cười, ít nói, mắt không còn long lanh niềm vô tư như xưa. Đôi lúc, chị cũng cố gắng trước mọi người nhưng nụ cười chỉ được một nửa. Lâu dần, chị có thói quen cười lui mép trái, che đi cái răng khểnh của mình. Có thói quen nhìn đàn ông nheo nheo mắt. Có người bảo chị kiêu, có kẻ nói chị lập dị. Chị thản nhiên và vẫn giữ cho mình thói quen đứng trước biển lúc sáng sớm. Thói quen cắm hoa tầm xuân cùng hoa tigon và thạch thảo. Chị gọi bình hoa của mình là “dĩ vãng”. Đôi lần, chị cũng gặp anh trên phố, sau xe anh lại là một cô gái khác. Chị bình thản nhìn anh. Nhưng chị cũng kịp đọc trong mắt anh một tia bối rối. Khi anh đã đi qua, chị tự dưng mỉm cười một mình.
Một buổi sáng, khi đi ra biển. Chị giật mình bởi “thế giới riêng” của mình đã bị người khác xâm phạm. Chị cau mày lại gần, đó là một anh họa sĩ. Anh ta say sưa vẽ, không hề biết chị đã đứng sau lưng tự bao giờ. Không phải là cảnh bình minh như anh đang ngồi trước biển mà là cảnh hoàng hôn. Chị ngạc nhiên quá đỗi. Chưa có ai ngồi trước bình minh lại vẽ hoàng hôn cả. Mặt trời đỏ ối màu máu như đang cố sức níu kéo thời khắc của ngày. Mặt biển bình yên, ở đó có một người con gái đứng đơn độc, dáng thanh thản. Nhưng ánh mặt trời….Trời ơi, ánh mắt cô ấy chứa bao điều muốn nói, bao điều đã bị kìm nén. Chị giật mình khi nhận ra người con gái đó giống mình. Chị chới với trong mớ cảm xúc hỗn độn. Cái cảm xúc mà từ lâu lắm rồi chị không có và chị ngỡ nó đã chết. Anh quay lại, khẽ nheo mắt nhìn chị, mái tóc xoăn rối bù: “chào cô giáo nhóc” – chị ngạc nhiên rướn mày “Khi 28 tuổi, người ta không còn là nhóc nữa đâu” – Anh cười, nửa chế giễu, nửa khiêu khích. Im lặng. Chị bặm môi, tính bướng bình trỗi dậy: “Này, sao anh lại im lặng?” – Anh lúc lắc mấy sợi tóc lơ phơ trước trán: “Thôi nào nhóc, đừng cáu. 28 tuổi, nếu không là nhóc thì người ta không dễ cáu thế đâu” – Chị quay người, nước mắt chực trào. Anh đứng dậy, tiến về phía chị: “ Xin lỗi cô giáo, tôi chỉ đùa cô chút thôi. Đừng làm ngắt quãng thói quen của mình, dần dần sẽ lười và thành tật xấu đấy” – Chị ngước nhìn anh, chợt cảm thấy mình vô cùng nhỏ bé. Rất tự nhiên, chị co người ngồi xem anh vẽ, tay mải ngoạch những vòng tròn vô định. Chị rùng mình khi nghĩ về số phận.
 Anh trở thành bạn của chị như một lẽ dĩ nhiên. Chị bắt đầu thấp thỏm nếu mỗi sáng anh ra biển muộn. Chị có thể ngồi bên anh rất ngoan hiền và hỏi trăm câu hỏi tại sao. Điều mà trước đây chị chưa bao giờ dám hỏi người ấy. Bởi đơn giản một điều, người ấy cho rằng chị coi anh là học trò với những câu hỏi “tại sao” và “phải không?”. Còn anh, rất nhẹ nhàng giảng giải cho chị từng ly từng tí. Chị thoắt không còn là chị với tuổi 28 già giặn nữa. Và trong bài giảng của chị giờ đây có thêm nhiều ý tưởng về hội họa. Chị thường cho học sinh nếu đem bài văn hay bài thơ ấy vẽ tranh thì sẽ vẽ như thế nào, gam màu gì? Học trò chị háo hức khi nghe chị nói chuyện hội họa. Chúng nghịch ngợm nhưng rất nhạy cảm. Và chị đã lấy lại niềm vui, nụ cười rạng rỡ trước học trò. Chị cũng có thể thao thao với anh hàng giờ về học trò của mình. Những lúc đó, chị thảng thốt khi gặp cái nhìn của anh là lạ. Chị thoáng rùng mình, cố nén lại tình cảm của mình. Chị sợ bất hạnh. Chị sợ, sợ rất nhiều điều mà không định hình nổi là những điều gì. Nhưng linh cảm đã mách bảo chị như thế.
Chơi với anh, chị tìm lại được thói quen uống cà phê mà từ lâu lắm rồi chị đã bỏ. Bao giờ chị cũng gọi cho mình một ly đen đặc sánh. Anh nheo mắt nhìn chị qua ly café chòng chành. Định nói điều gì, lại thôi. Chị hỏi anh, khi nhớ lại bức vẽ đầu tiên chị thấy khi gặp anh trên biển: “Sao ngồi trước bình minh anh lại vẽ hoàng hôn?” – Anh hơi cười, “Em biết rồi còn hỏi?”. Đúng, chị cảm nhận phần nào tâm huyết của anh, phần nào hiểu được anh. Anh không ồn ào, không nói nhiều như người ấy. Giữa anh và chị chỉ có những buổi sáng trên biển, trên cát. Sóng và những gam màu. Chỉ có những buổi chiều muộn lặng lẽ ngồi bên nhau trong quán café có giàn hoa tầm xuân. Chị biết, anh hiểu chị, anh hiểu cả suy nghĩ của chị nhưng ở anh vẫn có điều gì đó khiến anh phải trăn trở. Anh luôn khổ sở bên những gam màu điên loạn. Chị giật mình khi nhìn anh vò tung những sợi tóc loăn quăn. Một điều gì đó khiến anh day dứt, không thể thể hiện nổi. “Anh bất lực” – Anh buông thõng câu đó với chị, mắt vô hồn, không nhìn chị, không nhìn vào đâu cả. Chị hiểu, anh có điều gì đang trĩu nặng trong tim. Vai anh trĩu xuống. Chị ao ước giá như có thể chia sẻ với anh. Mà không thể…hoặc không dám. Một điều gì đó níu kéo chị…
Chị vẫn giữ thói quen cắm hoa tầm xuân. Anh bảo chị “Chơi hoa tầm xuân là bất hạnh đó, nhóc ạ” Anh vẫn giữ thói quen gọi chị là nhóc, chị ngước mắt nhìn anh “Em quen rồi” – Anh vội quay mặt đi. Và nói với chị rất nhỏ “Xuân ơi, anh có lỗi với em”. Chị rùng mình, hoảng hốt nhìn thật sâu vào anh “Lẽ ra anh không nói, nhưng anh không có quyền giấu em. Anh…có vợ rồi” – anh nói, rất nhanh mà chị tưởng như từng lời gõ xuống như từng tiếng búa chát chúa trong tim. Chị cảm thấy mình như tan ra, tan ra mãi mãi. Dường như chị đang rơi xuống, rơi xuống mãi mà chưa thấy mình chạm vào đâu cả…”Có thể là em không tin, nhưng anh cần có em, có em thật sự trong cuộc sống, Xuân ạ” – Chị bình tĩnh lại, hỏi anh, giọng không một chút cảm xúc “Nhưng còn vợ anh?” “ Anh biết, em sẽ không tin. Nhưng anh không yêu cô ấy. Và cô ấy cũng không yêu anh” “Nhưng, tại sao chứ? Tại sao mọi người lại làm khổ nhau?” Chị bật hét lên. Hình ảnh mẹ và bố chị hiện ra. Hai bóng người lầm lũi sống bên nhau từng ấy năm mà không hề có tình yêu. Chị và em trai chị đã không có một tuổi thơ trọn vẹn với tình yêu của cha và mẹ. Đã có lúc chị thầm mong bố mẹ ly dị, như thế có lẽ chị thanh thản hơn. Bố và mẹ chị cũng thanh thản hơn. Nhưng rồi, trách nhiệm và bổn phận không tách nổi họ. Hoặc giả như họ vờ cố vin vào cái “tình thương con” để che giấu đi sự tổn thương và sĩ diện của bản thân mình. Cũng như anh giờ đây  “Cái bất hạnh lớn nhất của anh là sinh ra từ một người mẹ nổi tiếng và người cha có tài. Và anh không thể cãi lời mẹ. Anh không thể đánh đổi danh dự gia đình mình” Chị lặng người, hiểu tại sao anh lại ở đây, rất xa gia đình mà chưa một lần nhận được dòng nhắn tin nào của vợ. Chị hiểu cái bất ổn trong con người anh mà chị đã từng linh cảm thấy. Chị hiểu vì sao anh mãi trăn trở bên giá vẽ. Chị lặng lẽ nhìn anh- người đàn ông vừa như gần gũi, vừa như xa lạ với chị. Có lúc, chị cảm giác anh ở trong tầm tay mà chị cố với mãi không tới được. Anh rồi cũng như bố mẹ chị. Bổn phận và trách nhiệm sẽ kéo anh quay lại. Chị khẽ nói với anh, giọng thảng rơi theo gió “Nhưng để làm gì hả anh?” “Anh cũng không biết nữa..Anh biết mình vô lý, anh biết là đã làm em khổ nhưng anh không cưỡng nổi mình. Anh chỉ biết là anh rất cần em, rất cần” . Chị chuồi mình ra khỏi vòng tay anh “Nhưng anh không thể đánh đổi danh dự gia đình mình cơ mà?” . Anh lúc lắc đầu, bật kêu tên chị, tiếng kêu tuyệt vọng và hoảng hốt như người vừa đánh rơi một vật vô cùng quý giá, vô cùng thiêng liêng…
Chiều ấy, lần đầu tiên họ đi bên nhau trên bãi biển chứ không phải ngồi trong quán café như thường ngày. Chiều sắp tàn, những vệt nắng nhỏ nhoi, yếu đuối cố chạy đuổi theo sóng. Chị chợt ước mình là những con sóng được tan ra trên biển. Anh đi bên chị, lặng im, vai trĩu xuống. Bàn tay anh bóp chặt vai chị như sợ chị sẽ tan ra, sẽ biến mất. Họ cứ đi như thế mãi, ai cũng mong thời gian trôi thật chậm, dường như họ cũng linh cảm một điều gì đó. Hai con người nhỏ nhoi trước biển cả, họ cố gắng dựa vào nhau nhưng sóng lại làm họ chia đôi. Anh thấy mình hèn yếu, bất lực. Chị thấy mình bé nhỏ và vô cảm. Nước mắt không còn cho chị khóc nữa…
Sáng hôm sau, ra biển, chị không thấy anh. Chỉ thấy trên giá vẽ là hình ảnh của chị. Là ánh mắt da diết của anh. Là hoàng hôn đã xuống hẳn. Và chị giật mình khi gặp một bông hoa tầm xuân anh cài ở đó, giàn hoa tầm xuân nhà chị đã tàn từ lâu. Chị biết, rồi anh sẽ ra đi mà không khỏi bị sốc “Chào nhóc, tặng em một bông hoa tầm xuân nở muộn. Anh chỉ nói đùa em thôi, chứ chơi hoa tầm xuân là cả một nghệ thuật. Anh tin rồi em sẽ tìm được hạnh phúc. Hãy quên anh, bởi anh không xứng đáng với em. Anh sẽ đi xa, thật xa..Biển sẽ lại đón anh, nhưng anh tin dù ở đâu anh vẫn có em bên cạnh. Còn cô ấy, anh hiểu, cô ấy cũng rất khổ. Rồi cô ấy sẽ hiểu anh. Chào nhóc một lần nữa-nhóc con của anh…” Chị òa khóc như trẻ nhỏ, chị thả tất cả xuống biển. Chị tin biển sẽ mang nó đến với anh. Vô hồn, chị lặng nhìn những con sóng xô bức vẽ anh và chị về hai phía. Chị lắng nghe từng vết cứa trong trái tim mình…
Đôi khi trên phố, chị vẫn giật mình khi gặp dáng ai quen quen. Chị cố đuổi theo nhưng lại hụt hẫng khi gặp một gương mặt lạ, nhạt nhòa. Chị vẫn giật mình khi nghe ai đó gọi “nhóc ơi”. Chị nhớ một câu thơ của ai đó, và thầm thì đọc cho riêng anh nghe:

Để sau này lỡ tôi chẳng còn gì để cho nữa cả..
Tôi sẽ tặng em những cái giật mình….

Diệp Sương
1997